Các nguyên tắc permaculture giống như một ống kính thiết kế mà qua ống kính đó ta có thể áp dụng lên bất cứ điều gì. Cho dù đó là một mảnh đất hay một cấu trúc xã hội tại nơi bạn làm việc, cách giáo dục những đứa trẻ hay tài chính cá nhân của bạn, bằng nhiều cách bạn có thể ứng dụng permaculture trong cuộc sống hàng ngày của bạn. Xét cho cùng, vì tính chất vẹn toàn nên permaculture có thể được áp dụng cho nhiều khía cạnh khác nhau của đời sống
Không chỉ vậy, Permaculture còn có ý nghĩa trong việc giúp bạn chọn lựa thực đơn của mình. Nhưng việc áp dụng và tuân theo một chế độ ăn, một thực đơn có thực sự đúng đắn? Và làm thế nào để permaculture có thể giúp ta quyết định được điều đó?
Không ăn thịt, chẳng sao cả
Rất nhiều khóa học về permaculture đã ghi nhận rằng những người quan tâm đến hệ thống thiết kế này cũng có thể quan tâm đến việc chăm sóc những giống loài khác trên hành tinh này, và vì vậy việc thực hành ăn chay đã trở thành một phần trong khóa học. Chế độ ăn thuần thực vật là chế độ ăn mà bạn không ăn các sản phẩm chế biến từ bất kỳ loại động vật nào, từ mật ong đến trứng, và nếu bạn thực sự nghiêm ngặt, bạn cũng không sử dụng bất kỳ sản phẩm có nguồn gốc từ động vật nào cho bất kỳ nhu cầu nào của bạn. Điều này có nghĩa là bạn sẽ tránh dùng quần áo làm từ len, tránh rượu, chẳng hạn như rượu vang và các loại bia, thường có thành phần từ các dẫn xuất động vật, trứng và cá.
Nếu bạn đang theo những chuẩn mực đạo đức của việc “Chăm sóc Trái Đất” (Earth Care), sau đó thực hành ăn chay như một phần của thực hành permaculture, ở một cấp độ nào đó thì điều này rất có ý nghĩa. Một trong số những cách chúng ta thể hiện sự quan tâm đến Trái Đất đó là thể hiện tình thương yêu và tôn kính tất cả các sinh vật sống và biến sự trù phú của các sinh vật khác trong hệ sinh thái của bạn trở thành một phần trong cuộc đời của bạn. Nếu bạn đang làm điều này thì chắc hẳn bạn không muốn ăn chúng vào bụng.
“Tôi đã hát cho những chú sư tử biển và chúng đã càm ràm đáp lại. Tôi nhảy múa trên những vách đá phủ rêu dựng đứng và cảm thấy tôi đang đứng trên một điều thiêng liêng. Tôi còn cần điều gì khác để dạy và thúc đẩy tôi thức dậy hàng ngày với một mong muốn để phụng sự cho thế giới tự nhiên và tất cả các sinh vật trong đó?”
Helen, Veganic Permaculture
Kết nối với mạng lưới sự sống
Việc nhận ra và tôn kính mạng lưới của sự sống cũng giống như nhận ra bản chất toàn diện của các hệ thống mà chúng ta đang thiết kế và con người chỉ là một phần trong một hệ thống phức tạp liên quan tới năng lượng và cấu trúc tồn tại trong thế giới này. Nếu chúng ta thất bại trong việc nhận ra điều này thì có thể nói rằng cả khi nó có vẻ thành công ở một hoặc nhiều cấp độ cụ thể nào đó, ví dụ như tài chính thì tổng thể nó vẫn là một hệ thống thất bại.
Về mặt lý thuyết là không đủ để thuyết phục chúng ta rằng con người là một phần của mạng lưới sự sống. Đọc một cuốn sách về nó là không đủ (mặc dù đọc một số cuốn sách có thể giúp ích). Điều này liên quan tới một cảm giác của sự kết nối thật sự, nó không phải là điều gì đó huyền bí hay siêu hình nào mà là chính trải nghiệm của bạn. Một khi bạn có được sự kết nối cảm quan này, phản ứng của bạn sẽ trở nên rất đặc biệt đối với chính bạn. Có lẽ bạn sẽ quyết định tham gia thử áp dụng chế độ ăn thuần thực vật để tạo dựng và sống trong một hệ thống không sử dụng các sản phẩm động vật.
Cuộc sống vận hành như thế nào?
Một điểm quan trọng mà có lẽ không được xem xét bởi người thực hành Vegan Permaculture là mối quan hệ mà các cộng đồng làm vườn này tạo ra với nhau hoặc với hệ sinh thái, dựa trên khía cạnh cơ bản của cuộc sống trên hành tinh này. Đây là cuộc sống được duy trì bằng cách nuôi dưỡng cuộc sống khác.
“Cuộc sống của hoàng tộc sống bằng cách giết và ăn thịt những sinh mạng khác. bạn cũng không nên tự lừa dối bản thân rằng mình ăn rau, vì chính rau cũng có sự sống của riêng chúng. Vì vậy, bản chất của cuộc sống là ăn chính nó! Cuộc sống sống trên cuộc sống, và sự hòa giải của tâm trí con người và sự nhạy cảm với thực tế cơ bản đó là một trong những mục đích chính của thần thoại, hoặc những câu chuyện chúng ta tự kể với bản thân như một nền văn hóa, hoặc đều được sở hữu bởi các nền văn hóa, cho dù chúng ta có nhận thức được điều đó hay không.
Joseph Campbell
Trong một xã hội mà hợp thức hóa việc những sinh vật khác sống trong những chiếc hộp nhỏ bé suốt cuộc đời mình để chúng bị giết một cách vô tình bằng một cỗ máy và bán dưới dạng các sản phẩm đóng gói không tên cho người tiêu dùng thờ ơ, hoặc chỉ đơn giản là cách xử lý chất thải, có vẻ như chúng ta phải tự hỏi liệu sự hòa giải với sự tàn bạo này có chăng đã khiến cuộc sống trở nên mất cân bằng. Và dường như một bước hợp lý để giải quyết sự mất cân bằng này sẽ là ngừng ăn động vật và các sản phẩm từ động vật, hoặc ăn ít nhất có thể nhằm giảm năng suất các nhà máy sản xuất và giảm đi tất cả các tác hại sinh thái mà nó gây ra.
Câu hỏi về sự cân bằng
Tuy nhiên, khi nhìn vào sự cân bằng, chúng ta cũng phải xem xét những sản phẩm khác mà chúng ta đang ăn. Nhiều người ủng hộ chế độ ăn thuần thực vật nhấn mạnh rằng bạn có thể nhận được tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết mà không cần ăn các sản phẩm động vật. Điều này có thể đúng bởi thực tế là nhiều người ăn chay khỏe mạnh. Tuy nhiên, các sản phẩm mà họ chọn để thay thế các sản phẩm động vật cũng có thể là nguyên nhân gây mất cân bằng sinh thái. Ví dụ để có đủ protein cho một ngày, thực đơn bao gồm đậu nành, bánh mì từ lúa mì, bánh mì giòn, bánh quy giòn và gạo lứt. Những thực phẩm này đến từ ba trong số những cây trồng công nghiệp nhất trên thế giới; đậu nành, lúa mì và gạo. Chỉ riêng sản xuất lúa mì đã chiếm 17% tổng diện tích đất canh tác của thế giới, trong khi phần lớn đậu nành được trồng ở Brazil, nơi từng là một phần của rừng mưa nhiệt đới Amazon hoặc đồng cỏ Cerrado. Mặc dù có thể trồng những cây này mà không cần thâm canh, điều đó không có nghĩa là mọi người đều dễ dàng hoặc có khả năng tài chính để làm điều đó.
Vai trò của bạn trong hệ sinh thái
Ngoài câu hỏi về việc cung cấp đủ dinh dưỡng cho bản thân và đảm bảo rằng nó đến từ nguồn có thể tái tạo lại hoặc ít nhất là nguồn bền vững, còn có câu hỏi về vai trò của chính bạn trong hệ sinh thái.
“Chúng tôi sống trong một thế giới phát triển ăn quá nhiều thịt”
Maddy Harland
Maddy Harland cũng khuyến khích độc giả đưa ra lựa chọn của riêng họ về chế độ ăn của họ và khám phá những khả năng tiềm tàng khác. Tuy nhiên, cô cũng chỉ ra rằng nếu bạn nhận ra mình là một phần của hệ sinh thái thì có lẽ bạn cũng phải tham gia vào hệ sinh thái để duy trì sự cân bằng. Điều này không có nghĩa là bạn nhất thiết phải tạo ra một hệ sinh thái bằng cách đưa gà từ nơi khác vào vườn và thỉnh thoảng giết chúng để giảm dân số (mặc dù có thể, nếu đây là điều bạn quyết định là hành động phù hợp nhất với bạn).
Nhưng điều đó có nghĩa là ngay cả khi, bạn dự định không có động vật thuần hóa nào trong khu vườn permaculture của mình, bạn có thể phải chịu trách nhiệm về vai trò của mình như một trong những động vật hoang dã hiện diện trong hệ sinh thái của bạn. Ví dụ, nếu bạn tạo ra một môi trường có thể thu hút một số dạng động vật hoang dã nhất định và dần dà chúng trở nên đông hơn và phá vỡ sự cân bằng trong hệ sinh thái, bạn sẽ làm gì? Harland đã trả lời là: “Tôi không nói rằng tôi đặc biệt thích lột da và gặm một con thỏ nhưng tôi không thích chúng gỡ cây trong vườn của tôi và tôi tin rằng nếu bạn giết một con vật, bạn không nên vứt bỏ nó mà còn tôn trọng cuộc sống của nó (thậm chí hy sinh) bằng cách ăn và sử dụng nó nhiều nhất có thể.”
Tìm con đường của riêng bạn qua vùng hoang dã
Đối với nhiều người, áp dụng lối sống phù hợp với thiên nhiên mà từ đó bạn nhận thức được nhịp điệu thiên nhiên xung quanh bạn và trực tiếp hòa tâm trí mình vào sự sống các loài thực vật, động vật và cảnh quan môi trường, là một cách trong đó chúng ta có thể nuôi dưỡng sự chữa lành không chỉ của môi trường mà cả những suy ngẫm bị đứt kết nối trước đó của chúng ta. Tuy nhiên, để thực sự chấp nhận mối liên hệ này, có vẻ như chúng ta cũng phải chấp nhận rằng một phần trong chúng ta thuộc về nơi hoang dã, và chúng ta đều nằm trong bánh xe của sự sống và cái chết, sau tất cả, thì đó chính là điều tạo nên thế giới của chúng ta.
“Nếu bạn định ăn thịt, bạn nên chuẩn bị để tự giết con vật đó. Khi chúng ta săn bắt và ăn con vật đó, chúng ta trở nên kết nối hơn với hệ sinh thái của chúng ta.”
Maddy Harland
Tạm kết
Bài viết này không bàn luận về việc ăn chay hay ăn thịt, nó chỉ đơn giản là một cuộc khám phá về các khía cạnh khác nhau của chế độ ăn uống khi xem xét nó cùng với permaculture. Hoàn cảnh mỗi người là khác nhau, một số người có thể đòi hỏi nhiều chất dinh dưỡng có trong thịt hơn là những thứ khác.
Cho đến khi bạn đã thử một cái gì đó – ngay cả khi nó chỉ là về mặt lý thuyết, bằng cách xem xét nó – bạn không nhất thiết phải lên án hoặc bỏ qua nó. Tạo ra một hệ thống permaculture thuần chay có thể là thứ bạn muốn hoặc bạn có thể có nhiều thành công và hạnh phúc hơn với việc sử dụng động vật được thuần hóa. Sự lựa chọn thuộc về của bạn, và tất cả chúng ta vẫn luôn luôn trong tiến trình để học hỏi và khám phá.
Bài viết gốc:
https://www.permaculturenews.org/2017/07/07/permaculture-diet-can-permaculture-help-us-decide-eat/
Theo dõi chuyên mục Permaculture để tiếp tục cập nhật các thông tin và cách thức áp dụng của hệ thống nông nghiệp này.
